اندوه نهان (Invisible Grief): غمی که نادیده گرفته می‌شود

آن‌ها که دوست‌شان داشتیم رفته‌اند
و اندوه بی‌صداست

فدوی طوقان
برگردان: محسن آزرم

اندوه نهان نوعی غم است که از سوی دیگران و یا گاهی حتی خودمان چندان به رسمیت شناخته نمی‌شود و کمتر با آن‌ همدلی کافی صورت می‌گیرد. این صورت از اندوه برخلاف غم‌هایی که با سوگواری آشکار برای عزیزان متوفی ابراز می‌شوند، از دلایل دیگری نشأت می‌گیرد که جامعه همیشه آن‌ها را به عنوان دلایل معتبر برای اندوه عمیق نمی‌پذیرد.

مثال‌هایی از اندوه نهان

1. از دست دادن رویاها و آرزوها
   
تغییر مسیر شغلی: فردی که مجبور می‌شود به دلیل شرایطی مانند بیماری یا مشکلات اقتصادی، مسیر شغلی خود را تغییر دهد، ممکن است احساس اندوه عمیقی کند.

آرزوهای برآورده نشده: ناامیدی از رسیدن به اهداف بلندمدت مانند نویسنده یا هنرمند شدن، می‌تواند منجر به اندوه شود.

2. از دست دادن هویت

سندرم آشیانهٔ خالی: والدی که فرزندانش خانه را ترک و یا مهاجرت کرده‌اند و با تغییر شیوه‌های ایفای نقشش به عنوان والد، احساس می‌کند بخشی از هویت خود را از دست داده‌ است.

بازنشستگی: افرادی که پس از بازنشستگی احساس می‌کنند هدف و معنای زندگی خود را از دست داده‌اند.

3. از دست دادن سلامتی یا توانایی‌های جسمی

بیماری مزمن: کاهش تدریجی سلامتی و محدودیت‌هایی که بیماری ایجاد می‌کند و اغلب تأثیرات آن را فرد مبتلا بر سبک زندگی‌اش احساس می‌‌کند اما اطرافیان درک کافی از آن ندارند مانند میگرن، دردهای عضلانی و عوارض ام‌اس.

آسیب دیدگی: از دست دادن توانایی‌های جسمی یا استقلال در اثر حادثه یا بیماری.

4. از دست دادن روابط:   

جدایی: از دست رفتن یک رابطهٔ طولانی‌مدت حتی اگر با توافق طرفین باشد. 

از دست دادن دوستی: پایان رابطه با دوستی صمیمی که در خلال سال‌ها، خاطرات ماندگاری با او ساخته‌ایم، به ویژه اگر ناگهانی یا دردناک باشد.

5. سوگ‌های اجتماعی:

تغییرات اقلیمی: نگرانی و اضطراب ناشی از بحران محیط زیست، مانند خشکی رودخانه‌ها و دریاچه‌ها و از بین رفت زیستگاه‌های حیوانات بومی

تلاطم‌های اجتماعی و سیاسی: تأثیر آشفتگی‌های اجتماعی و سیاسی بر سلامت روان افراد، حتی اگر خود به طور مستقیم با آن درگیر نباشند.

چرا چنین غم‌هایی ممکن است نادیده گرفته شوند؟

ننگ اجتماعی: گاهی فرهنگ عمومی جامعه برخی از دست دادن‌ها را کوچک می‌شمارد یا اندوه بابت آن‌ها را تقبیح می‌کند و افراد احساس می‌کنند که نباید غمگین باشند.

عدم شناخت: افراد ممکن است ندانند که احساساتشان طبیعی است، از وجود چنین اندوهی احساس شرم کنند و به دنبال کمک حرفه‌ای نروند.

کتمان غم: افراد ممکن است سعی کنند احساسات خود را پنهان کنند و به تنهایی با آن‌ها کنار بیایند.

بهبود اندوه نهان

شناخت و پذیرش اندوه‌مان اولین قدم برای بهبود است. برخی از راهکارهای مقابله با این نوع اندوه عبارتند از:

پذیرش احساسات: اجازه دهیم احساسات‌مان را تجربه کنیم، حتی اگر تصور می‌کنیم که این عواطف نامناسب هستند.

جستجوی حمایت: از یک درمانگر کمک حرفه‌ای بگیرید و با افرادی در میان خانواده و دوستان که از شما حمایت عاطفی می‌کنند در مورد آن صحبت کنید.

مراقبت از خود: از سلامت خود نیز مراقبت کنید. به فعالیت‌هایی بپردازید که به شما آرامش و سرزندگی می‌بخشند و کمک می‌کنند بیشتر در لحظهٔ اینجا و اکنون حضور داشته باشید.

داشتن انتظارات واقع‌بینانه: انتظار نداشته باشید که به سرعت از این دوره عبور کنید.

پیوستن به گروه‌های حمایتی: اگر مقدور است به گروه‌های درمانی و حمایتی که تجربیات مشابهی دارند، بپیوندید.

اندوه با هر ریشه و دلیلی یک تجربه انسانی است که نیاز نیست نادیده گرفته شود. با شناخت و پذیرش عواطف‌ انسانی می‌توانیم به روایت دیگران از رنج‌هایشان با صبور گوش بسپاریم، کمک کنیم آن‌ها نیز با تجربه‌های دردناک‌‌شان کنار بیایند و برای درمیان گذاشتن‌شان با دیگران احساس امنیت بیشتری داشته باشند.