خدمات درمانی
گروه خانواده و کودک هیلان
رواندرمانی نوجوان
نوجوانی به دلیل ویژگیهای خاص این دوره در ابعاد مختلف هیجانی، شناختی، اجتماعی و فیزیکی، دوره تحولی خاص و گاهی پرخطر شناخته میشود.
هر چند لزوما این دوره برای تمام نوجوانان بحرانی و طوفانی نیست ولی تغییرات سریع در جنبههای مختلف تحول میتواند این دوره را دشوار و سازگاری با آن را تحت تاثیر قرار دهد. رواندرمانی نوجوان اخیرا از حوزه کودک و بزرگسال مجزا شده است، چراکه تجربه نشان داده دنیای درونی نوجوانان هم از نظر هیجانی و هم از نظر شناختی عمیقاً با دنیای درونی کودکان و بزرگسالان تفاوت دارد و ضرورت تعریف راهبردهای درمانی جدید و حوزهای متفاوت از درمان تحت عنوان روان درمانی نوجوان مطرح شده است.
از سوی دیگر اثربخش نبودن تکنیکها و نظریههای ویژه کودکان و بزرگسالان، موجب تحول نظریهها و تکنیکهای ویژه نوجوانان شده است.
این روشها عمدتا سه ویژگی مشترک دارند: 1) توجه به خصوصیات منحصر بفرد دوره نوجوانی، 2) نیاز به دانش و مهارتهای خاص در درمانگر و 3) توجه به روابط بین فردی و بافتی که نوجوان در آن زندگی میکند.
در این دوره هنوز نقش خانواده در تحول نوجوان و بروز مشکلات از یکسو و حمایت از نوجوان برای کنار امدن با تغییرات و مشکلات از سوی دیگر بسیار مهم است. رواندرمانی نوجوان در واقع اشاره به مجموعهای از تکنیکها و روشهایی دارد که برای کمک به نوجوانانی که مشکلاتی را در حوزه هیجانی یا رفتاری و یا در رابطه با دیگران تجربه میکنند، بکار میرود.
رواندرمانی نوجوان افزون بر کمک به حل تعارضات و مشکلات دوران نوجوانی، موجب افزایش ظرفیتها و مهارتهای نوجوان در رویارویی با مشکلات این دوره و دستیابی به تکالیف تحولی از جمله شکلگیری روابط، دستیابی به هویت و پختگی هیجانی بیشتر میگردد. رواندرمانی نوجوان برای گروههای مختلفی از جمله موارد زیر میتواند مفید باشد:
1. نوجوانانی که دارای مشکلات هیجانی از قبیل اضطراب، افسردگی و گوشهگیری هستند.
2. نوجوانانی که در تنظیم هیجانات خود از جمله خشم یا ناکامی مشکل دارند.
3. نوجوانانی که در کنترل تکانههای خود مشکل داشته و رفتارهای پر خطر دارند.
4. نوجوانانی که در رابطه با همسالان یا خانواده دچار تعارض و مشکل هستند.
5. نوجوانانی که مشکلات تغذیه یا اختلالهای خوردن دارند.
6. نوجوانانی که رفتارهای خودآسیبرسان یا افکار خودکشی دارند.
7. نوجوانانی که دارای مشکلات تحصیلی ناشی از بیانگیزگی و ... هستند.
8. نوجوانانی که تعارضهای جدی با خانواده دارند.
9. نوجوانانی که در هویت جنسی یا روابط جنسی دچار مشکل یا تعارض هستند.
10. و تمام نوجوانانی که لزوما مشکل خاصی را تجربه نمیکنند ولی احساس میکنند در روبرو شدن با مشکلات معمول یا تعارضهای این دوره نیاز به کمک دارند و میخواهند مهارتهای روانشناختی خود را تقویت کرده و تابآوری بیشتری کسب کنند
رواندرمانی نوجوان افزون بر کمک به حل تعارضات و مشکلات دوران نوجوانی، موجب افزایش ظرفیتها و مهارتهای نوجوان در رویارویی با مشکلات این دوره و دستیابی به تکالیف تحولی از جمله شکلگیری روابط، دستیابی به هویت و پختگی هیجانی بیشتر میگردد. رواندرمانی نوجوان برای گروههای مختلفی از جمله موارد زیر میتواند مفید باشد:
1. نوجوانانی که دارای مشکلات هیجانی از قبیل اضطراب، افسردگی و گوشهگیری هستند.
2. نوجوانانی که در تنظیم هیجانات خود از جمله خشم یا ناکامی مشکل دارند.
3. نوجوانانی که در کنترل تکانههای خود مشکل داشته و رفتارهای پر خطر دارند.
4. نوجوانانی که در رابطه با همسالان یا خانواده دچار تعارض و مشکل هستند.
5. نوجوانانی که مشکلات تغذیه یا اختلالهای خوردن دارند.
6. نوجوانانی که رفتارهای خودآسیبرسان یا افکار خودکشی دارند.
7. نوجوانانی که دارای مشکلات تحصیلی ناشی از بیانگیزگی و ... هستند.
8. نوجوانانی که تعارضهای جدی با خانواده دارند.
9. نوجوانانی که در هویت جنسی یا روابط جنسی دچار مشکل یا تعارض هستند.
10. و تمام نوجوانانی که لزوما مشکل خاصی را تجربه نمیکنند ولی احساس میکنند در روبرو شدن با مشکلات معمول یا تعارضهای این دوره نیاز به کمک دارند و میخواهند مهارتهای روانشناختی خود را تقویت کرده و تابآوری بیشتری کسب کنند
رواندرمانی والد-کودک
رواندرمانی والد-کودک روشی برای ترمیم رابطه والدین با کودکشان است که از دوران نوزادی تا پایان دوران کودکی قابل استفاده است. هدف اصلی این درمان تقویت و حمایت رابطه کودک با والدین است تا بتوان از این رابطه به عنوان ابزاری برای بازیابی حس امنیت، دلبستگی و عواطف متناسب و بهبود مهارتهای شناختی، رفتاری و اجتماعی کودکان استفاده کرد. نوع مشکل کودک و سن او ساختار جلسات درمان را تعیین میکند. برای مثال در درمان نوزادان، نوزاد در طول جلسات حضور دارد اما درمان متمرکز بر کمک به والد برای درک این مسئله است که چگونه رابطهی او و کودکش میتواند بر عملکرد کودک و رشد او تاثیر بگذارد. در درمان خردسالان، کودک در جلسات درمان فعالتر است و از بازی غالبا به عنوان ابزاری برای بهبود و تقویت رابطه والد-کودک استفاده میشود.
زمانی که تاریخچهی مشکلات والد در جلسات درمان و تعامل او با فرزندش تداخل ایجاد میکند درمانگر به والد برای مواجهه با خاطرات حل نشده و برقراری تعاملی جدید و سازندهتر با کودکش کمک میکند.
بازیدرمانی
بازیدرمانی, درمانی است که اساسا در مورد کودکان بکار میرود. زیرا کودکان ممکن است نتوانند خودشان هیجاناتشان را پردازش کنند یا مشکلاتشان را برای والدین یا بزرگترها مطرح کنند. در حالیکه بازی درمانی ممکن است شبیه یک تایم معمول بازی به نظر آید اما در واقع اینگونه نیست. بازیدرمانگر از زمان بازی میتواند برای مشاهده و شناخت مشکلات کودکان استفاده میکنند. از این طریق درمانگر میتواند به کودک برای اکتشاف هیجانات و مواجهه با تروماهای حل نشده کمک کند. کودکان از طریق بازی میتوانند راهبردهای مقابلهای جدید را یاد بگیرند و رفتارهای نامتناسب را تغییر دهند.
- بر اساس نتایج پژوهشی بعضی از مزایای بازیدرمانی عبارتند از:
- همدلی و احترام به دیگران
- عزت نفس و احترام به خود
- مسئولیت پذیری بیشتر در مقابل رفتارهای خود
- تنظیم اضطراب
- تجربه کامل هیجانات و توانایی ابراز آنها
- مهارتهای اجتماعی بهتر
- روابط خانوادگی قویتر