خواندنی‌ها

زمانی که می‌خواهید برای اولین بار فضای رواندرمانی را تجربه کنید نگرانی‌های زیادی در ذهن دارید. یکی از مسائلی که ممکن است ذهنتان را درگیر کند انتخاب رواندرمانگر زن یا مرد است. گاهی برخی از افراد ترجیح‌هایی در مورد جنسیت درمانگرشان دارند و مطابق با ترجیحشان روان‌درمانگری را انتخاب می‌کنند. گاهی هم این ترجیح، شکل نیرومند‌تری به خود می‌گیرد و به شکل یک «باید» به هنگام انتخاب درمانگر خود را نشان می‌دهد.

اما سؤال اینجاست که آیا باید این  تمایلات‌ را در نظر داشت و یا آن را نادیده گرفت؟ در اینجا نکاتی برایتان آورده‌ایم که توجه به آنها پاسخ به این سؤال را برایتان روشن‌تر می‌کند.

چه‌چیزی درمان را موفق می‌سازد؟

درمانگران،‌ اعم از پیر و جوان، مرد و زن و با هر رویکردی بر این نکته واقفند: مهم‌ترین عامل موفقیت درمانی جنسیت درمانگر یا مراجع نیست. بلکه ارتباطی است که بین آنها شکل می‌گیرد. ارتباطی که بر مبنای همدلی، پذیرش و احترام مقابل ساخته شده است. اینها ویژگی‌هایی هستند که فراتر از جنسیت در روان‌درمانی کارکرد دارند.

چرا برخی افراد ترجیح می‌دهند به درمانگری با جنسیت خاص مراجعه کنند؟

دلایل زیادی برای این سؤال وجود دارد. اول از همه فرد ممکن است احساس راحتی بیشتری در مورد در میان گذاشتن مسائل خود با درمانگر مرد و یا زن داشته باشد. هرچند این احساس راحتی ممکن است دلایل زیرین دیگری داشته باشد و گاهی حتی ممکن است نیاز به بررسی داشته باشد، با این حال می‌توان این ترجیحات را در روان‌درمانی در نظر گرفت.

تروماها و آسیب‌های روانی ممکن است باعث شود برخی افراد از صحبت با فردی همجنس آزارگر قبلی اجتناب کنند. برای مثال زنی که خشونت خانگی را تجربه کرده ممکن است درمانگر زنی را برای شروع روان‌درمانی انتخاب کند. برعکس برخی مردانی که آسیب دیده‌اند به دلیل ترس از ضعیف دیده شدن اعتماد به درمانگر زن را دشوار بدانند.

همه تجارب گذشته ما می‌تواند بر اولویت‌های انتخاب جنسیت روان‌درمانگرمان تأثیر بگذارد. این نکته قابل‌درک است و نمی‌توان به آن برچسب نادرستی زد.

 گاهی حتی گوش‌سپردن به این ترجیحات می‌تواند شروع درمان را برای ما راحت‌تر کند و در ادامه نیز درمان موفق‌تری را برای ما رقم بزند. اما باید این نکته را نیز در نظر داشت که این تجارب گاهی می‌تواند انتخاب‌های ما را بی‌جهت محدود کند، زمان مراجعه ما را به تعویق بیندازد و ما را از شروع درمان با یک فرد متخصص و فرصتی برای تغییر محروم کند.

سه دلیلی که رواندرمانگران به شما راهکار مستقیم نمی‌دهند

شاید زمانی که برای اولین بار برای رواندرمانی اقدام می‌کنید تصور کنید که قرار است با راهکارها و مشاوره‌های مستقیمی از سمت رواندرمانگر خود مسائلتان را بهبود ببخشید، اما معمولاً در همان جلسات اول وقتی متوجه می‌شوید که بسیاری از درمانگران این کار را نمی‌کنند ممکن است سرخورده شوید.

لطفا دقت داشته باشید: راهکار دادن مسأله‌ای پیچیده در رواندرمانی است و در شرایط مختلف می‌توان نگاه‌های متفاوتی به آن داشت. موقعیت‌هایی وجود دارد که در آن توصیه و راهکار دادن نه تنها مناسب، بلکه حتی ضروری به نظر می‌رسد.

1. راهکار و توصیه گرفتن اغلب مفید نیست

وقتی با دوستان و خانواده خود در مورد مشکلاتتان صحبت می‌کنید ممکن است با توصیه‌هایی از سمت آنها مواجه شوید، این توصیه‌ها اگرچه می‌تواند تسکین موقتی برایتان باشد اما قطعاً نمی‌تواند به طور ریشه‌ای مشکلات را حل کند، به همین خاطر است که ما شغلی به نام روان‌درمانی داریم. اگر راهکار مستقیمی برای مشکل شما وجود داشت هیچ‌کسی بهتر از شما به پیچیدگی ها و ظرایف مسائلتان دسترسی نداشته و هیچ‌کس جز خودتان نمی‌توانست راه‌حل مستقیمی برای حل این مشکلات بیابد. در بیشتر موارد (به غیر از بحران‌ها و مسائل غیرعادی) توصیه‌های مستقیم به طور غیرمستقیم به فرد القا می‌کند که قدرت کافی برای مواجهه با مشکلاتش را ندارد. شما و درمانگر مسیر مشترکی را با هم طی می‌کنید که در طی آن خودمختاری، عاملیت و اتکا به خود شما تقویت می‌شود، ظرفیت های جدیدی در شما شکوفا می‌شود. تأثیراتی که می‌تواند حتی بعد از درمان هم پایدار بماند و عمر بیشتری از گرفتن یک راهکار داشته باشد.

2. بیشتر افراد تمایلی به راهکار گرفتن ندارند!

این جمله شاید عجیب به نظر برسد، بیشتر افراد از نصیحت و توصیه خوششان نمی‌آید حتی اگر فکر کنند که به آن نیاز دارند یا حتی آن را بخواهند. این نکته حتی در بازاریابی و فروش هم به چشم می‌خورد، وقتی فروشنده‌ای مستقیماً به شما بگوید که چه کالایی بخرید باعث می‌شود که تمایل کمتری به خرید پیدا کنید. وقتی به مشکلی اشاره کنید و شخص مقابل فوراً به شما راه حلی نشان دهد چه اتفاقی درونتان رخ می‌دهد؟ معمولا افراد در این موقعیت‌ها احساس ناتوانی، ضعف و بی‌اعتباری می‌کنند. ما انسان ها عمیقاً و در درونمان به دنبال احساس خود‌کفایتی و خودمختاری هستیم و این همان چیزی است که راهکار و توصیه گرفتن می‌تواند در درونتان نادیده‌اش بگیرد.

3. مشاوره مستقیم می‌تواند برای رواندرمانگران و مراجعان مسئولیت ایجاد کند

وقتی رواندرمانگرمان راهکارهایی ارائه می‌دهند و مراجع هم آن را انجام می‌دهد (بیشتر وقتها آن را به شیوه خودشان و با تغییراتی انجام می‌دهند) و اگر نتیجه ندهد، ممکن است مشکلات عمده‌ای در رابطه درمانی ایجاد شود و در هر دو طرف انتظاراتی خیالی به وجود آید. این نکته مهم است که رواندرمانی ظرفیتی را در شما ایجاد کند که احساس کنید زندگی را بر پایه انتخاب‌ها و براساس میل خودتان پیش می‌برید. توصیه گرفتن وابستگی ناسالمی نسبت به درمانگر ایجاد می‌کند که در درازمدت نه تنها کمک کننده بلکه توانایی‌های درونی شما را تضعیف خواهد کرد.

 در نهایت این رابطه درمانی است که شفابخش است و نه صرفا اطلاعات و راه‌حل. رابطه‌ای توأم با امنیت که مراجع در آن با خودمختاری و عاملیت شخصي‌اش به بینش‌های هیجانی و تجربه‌ای دست یابد، بینشی که کارکرد بیشتری در حل و فصل مشکلاتش به همراه خواهد داشت.

در پست‌های بعدی بیشتر به این موضوع خواهیم پرداخت، آیا شما نیز تجربه‌ای درباره آن داشته‌اید؟ آن را با ما به اشتراک بگذارید.

همه ما دوست داریم عملکرد فرزندمان در امتحانات خوب باشد و تمام تلاش خود را در راستای کمک به او می‌کنیم؛ اما گاهی حمایت از او تبدیل به فشار و تنش می‌شود. گاهی استرس والدین به قدری بالاست که گویی خود باید در جلسه امتحان حاضر شوند و قرار است مورد ارزیابی قرار بگیرند. با اینکه همه می‌دانیم فشار به فرزندمان باعث اضطراب بیشتر او می‌شود و این اضطراب می‌تواند عملکردش را مختل کند؛ ولی گاهی خارج شدن از این چرخه کار راحتی نیست.  

دوران امتحانات مدرسه، دوران امتحانِ رابطه والدین و فرزندان نیز هست. امتحانِ حفظ رابطه مطلوب و ایمن در این دوره سخت و پر فشار. در اینجا می‌خواهیم به چند نکته برای حفظ ارتباط مطلوب و حمایت از خود و فرزندمان اشاره کنیم:

1) پایگاه امنی برای فرزند خود در این دوره پرفشار باشید

حمایت کردن از فرزند هنگام امتحانات، تنها به معنی حضور فیزیکی، ساکت نگهداشتن خانه، برنامه‌ریزی و درس پرسیدن نیست. به اضطرابها و نگرانی‌های او گوش دهید و سعی کنید با کمک خودش بفهمید چه چیزهایی مانع مطالعه و آمادگی مناسب او برای امتحان می‌شود. با نگرانی‌های او همدل باشید و به او نشان دهید که می‌فهمید در دوران دشواری به سر می‌برد و مورد ارزیابی قرار گرفتن می‌تواند برای هر کسی سخت باشد. تلاش او را ببینید و به او نشان دهید این دوران سخت، کوتاه‌مدت است و او می‌تواند مانند دفعات قبل از پس آن بربیاید.

بعضی از دانش‌آموزان نگران هستند که نتوانند بهترین باشند یا انتظارات شما، مسئولان مدرسه یا معلمان را برآورده کنند. آنها نسبت به طرد بسیار حساس هستند و برای فرزندتان در دوران مدرسه، هیچ چیزی به اندازه طرد شدن به واسطه عملکرد نامطلوب، سخت و فشارزا نیست. آنها مدام احساس شایستگی خود را محک می‌زنند و در این راستا به بازخوردهای ناشی از عملکرد خود بسیار حساس هستند. با عملکرد خود و رابطه‌تان او را مطمئن کنید که موفقیت درسی، ملاک اصلی شما برای دوست داشتنش نیست و اینکه شما همیشه برای گفتگو و کمک به آنها، آنجا خواهید بود.  

2) تلاش برای یافتن برنامه یادگیری متناسب با ویژگیها و نیازهای خاص او

سبک‌های یادگیری مختلفی وجود دارد که لزوما بر هم برتری ندارند. شاید عادات مطالعه شما برای خودتان مناسب بوده باشد، ولی لزوما برای فرزندتان مناسب نباشد. شاید میزان زمانی که او برای یادگیری نیاز دارد با هم‌کلاسی دیگرش متفاوت باشد. مهمترین نکته این است که به او کمک کنید سبک مناسب خودش را پیدا کند و در این راستا می‌توانید از راهنمایی متخصصان استفاده کنید.

3) تامل بر خود: دیدن خودتان از بیرون

بسیاری اوقات تنش و اضطرابی که در مورد فرزندمان تجربه می‌کنیم، ناشی از تصوراتی‌ست که از خودمان به عنوان یک والد خوب داریم. در حقیقت، اینکه کودک در امتحان نمره خوبی کسب نکند، ممکن است برای والد به معنای ناکارآمدی خودش باشد. اضطرابها و تنشهای والد برای عملکرد فرزند، می‌تواند ناشی از تجارب گذشته او در نقش دانش‌آموز و توقعات والدین خودش نیز باشد. این موارد باعث می‌شود که بدون توجه به توانمندی حقیقی فرزندتان، استانداردهای بالایی برای عملکرد او در نظر بگیرید. سعی کنید الگوی اضطرابی خودتان را شناسایی کنید و خود را از بیرون ببینید تا بتوانید درک کنید رفتارهای شما چه تاثیری بر افزایش ترس و نگرانی‌های فرزندتان دارد.

4) بپذیرید که شما هم به عنوان والد، قدرت محدودی دارید

به عنوان والد، شما نمی‌توانید کنترل کنید که فرزندتان می‌خواهد مطلبی را یادبگیرد یا نه، یا اینکه در مدرسه چه عملکردی نشان دهد. حمایت از فرزند در دوران امتحانات فقط در مورد بهبود شرایط برای یادگیری اوست و شما فراتر از این نمی‌توانید معجزه کنید. شما نمی‌توانید یادگیری را بردارید و در سر کودکتان فروکنید. پس سعی کنید روی نتیجه عملکرد او، بیش از حد سرمایه‌گذاری نکنید. هر تغییری در فرزند شما، نیازمند زمان است و یک شبه تحقق نمی‌یابد. هیچ نمره‌ای ارزش نابود کردن رابطه شما و فرزندتان یا تخریب اعتماد به نفس او را ندارد. نمونه‌های فراوانی از بزرگسالانی وجود دارد که در زندگیشان بدون نمرات عالی، موفق شده‌اند. پس سعی کنید دورنمای مسئله را در نظر بگیرید. شکست در یک امتحان، هرگز پایان دنیا نیست (حتی وقتی که این‌گونه به نظر برسد!)

در نهایت در زمانهای سخت؛ همیشه به این فکر کنید که ۱۵ یا ۲۰ سال بعد انتظار دارید فرزندتان از این دوره و رابطه خودش با شما، چه چیزی به خاطر بیاورد....؟

ممکن است پیش از این اصطلاحاتی مثل ذهن‌آگاهی، ظرفیت تاملی، نظریه ذهن یا ذهنی‌سازی را شنیده باشید. تمامی این اصطلاحات، اشاره به جنبه‌های مختلف یک اصل ارتباطی دارند: این که نیاز است همه ما، خودمان و دیگران را به عنوان موجودات مجزایی ببینیم که هرکدام ذهنی مستقل برای خود دارند و ادراکشان ممکن است از وقایع یکسان، متفاوت باشد.

این اصل ارتباطی در رابطه والد و فرزند اهمیت زیادی داشته و به آن «ظرفیت تاملی» می‌گویند.

درکی که ما بزرگسالان از اتفاقات داریم، تحت‌تاثیر تجارب قبلی ما، به‌خصوص تجاربی که با والدینمان داشته‌ایم، قرار می‌گیرد. بنابراین اگر می‌خواهیم ارتباط موثرتری با فرزندمان داشته باشیم، به جای تکیه بر ادراک قبلی خود و پیش‌فرضها، می‌بایست مشاهده‌گری در مورد رفتارهای کودک، را تمرین کنیم. «ظرفیت تاملی» اشاره بر مهارت درک و فهم خود و دیگران، از جمله درک حالتهای درونی مثل احساسات، عقاید، نیات و خواسته‌های هرکس می‌شود. ظرفیت تاملی زمانی رشد می‌کند که در روابط اولیه، مراقب کودک بتواند از دیدگاه کودکش به احساسات و نیازهای او نگاه کند

هیچکدام ما نمی‌توانیم دقیقا بدانیم که دیگری چه می‌بیند، به چه فکر می‌کند و چه احساس یا دریافتی در هر لحظه دارد. اما می‌توانیم در حدس زدن، خوب عمل کنیم و از نشانه‌هایی که فرد می‌دهد استفاده کنیم. اما باز هم تا زمانی که خودش تایید نکند، نمی‌توانیم مطمئن باشیم.

برای درک بهتر کودک، والدین باید تلاش کنند به جای عکس‌العمل به رفتار نادرست، علتهای زیرین آن را جستجو کنند. رفتار تمامی آدمها، معانی نهفته دارد و والد می‌تواند با استفاده از مفهوم چرخه دلبستگی، به جستجوی نیاز پشت رفتار بپردازد. برای مثال در پایان یک روز کاری سخت، اگر کودکی بدرفتاری می‌کند، به جای آنکه والد به رفتار بد او عکس‌العمل نشان دهد، باید در نظر بگیرد که چه چیزی کودک را آشفته کرده و سعی کند از طریق حدس زدن و ترغیب کودک به مشارکت، بین ذهن خود و کودک ارتباط برقرار کند. از این مسیر، آنها تجربه مشترکی از "بودن با هم" را کسب می‌کنند که کیفیت دلبستگی را بالا می‌برد. با پرورش ظرفیت تاملی، والد هرگز فراموش نمی‌کند که ممکن است گاهی درک او از علت رفتار کودکش، نادرست باشد.

اما اگر والدی اغلب موارد اشتباه حدس بزند و اصرار کند که دیدگاه خودش به موضوع درست است، یا دائما به فرزندش بگوید که من بهتر از خودت می‌دانم در ذهنت چه می‌گذرد، کودک می‌آموزد که به دیدگاه خودش بی‌اعتماد باشد و باور کند تفاوتی بین ذهن من و دیگری وجود ندارد. در نهایت، توانایی این کودک برای در نظر گرفتن خواسته‌های دیگران کاهش پیدا می‌کند، که بر توانایی همدلی او، کیفیت روابط دوستانه و صمیمانه‌اش اثر می‌گذارد. این مسئله همچنین باعث می شود او نتواند از نیازهای خودش آگاهی پیدا کند، دائما به دنبال تایید بیرونی باشد و نتواند تجاربش را در درون، با زبانی که شخصا برایش معنادار باشد، سازماندهی کند.

زمانی که از والدگری تاملی استفاده میکنیم:

1. قرار است کمتر "کاری" کنیم و بیشتر در کنار کودک "حضور" داشته باشیم.

2. بدون القای حس شرم و سرزنش، به کودک بگوییم که رفتار او برای ما چه معنایی دارد. از او بپرسیم چطور می‌توانیم به آرام شدنش کمک کنیم.

3. از اصطلاحاتی مثل "حدس میزنم میخوای...." یا  "فکر میکنم .... باعث شده که..." استفاده کنیم و او را تشویق کنیم که در کشف نیازش به ما کمک کند.

4. زمانی که ما ذهن و نیاز کودک را محترم می‌شماریم، این پیام را می‌دهیم که آنچه تو تجربه می‌کنی ارزشمند است. چنین کودکی بعدا این توانایی را پیدا می‌کند که در مورد خواسته‌ها و نیازهای دیگران هم کنجکاو باشد.

آیا شما تا به حال تجربه‌ای از والدگری تاملی داشته‌اید؟ خوشحال می‌شویم تجارب مثبت خود را در بخش نظرات با ما در میان بگذارید.

احساسات بخش مهمی از زندگی ما هستند. اما در مورد این نیروهای هیجانی که قدرت زیادی برای رشد و یا سرکوب ما دارند آموزش کمی به ما داده شده است. دانستن برخی موارد در مورد اهمیت احساسات به ما کمک می‌کند

۱.داشتن احساسات شما را ضعیف نمی‌کند. مغز شما به درستی کار می‌کند. احساسات شما واقعیت انسان بودن شما را خاطر نشان می‌کند. مغز همه افراد برای تجربه خشم، غم، ترس، انزجار، شادی، هیجان و ...طراحی شده است.احساسات اصیل به ما کمک می‌کنند بقا پیدا کنیم. به عنوان مثال، ترس ما را از خطر دور می‌کند. زمانی که احساسات اصیلمان مورد قضاوت، شرمساری یا طرد شدن قرار بگیرند دچار اضطراب، ناامنی یا افسردگی خواهیم شد.

۲. احساسات اصیل به ما احساس زنده بودن و انسان بودن می‌دهند. این احساسات انرژی روانی ما را تأمین می‌کنند. افکار ما راکد است. این احساسات اصیل ما هستند که به تجربیات زندگی رنگ و بوی می‌بخشند. احساسات به بدن ما انرژی می‌بخشند و آن را به جنبش در‌می‌آورند. به عنوان مثال، خشم بدن ما را برای مبارزه آماده می‌کند تا به ما کمک کند از یک حمله جان سالم به در ببریم. انزجار، با رفلکس تهوع، ما را وادار می‌کند چیزی سمی را دفع کنیم و از ما در برابر مواد غذایی سمی و افراد سمی محافظت می‌کند. زمانی که غم و اندوهی را به دنبال از دست دادن فردی بااهمیت احساس می‌کنیم، به دنبال آرامش و ارتباط می‌گردیم و به آن پاسخ دهیم تا التیام پیدا کنیم.

۳. گاهی جامعه و خانواده با پیام‌هایی آشکار و یا نامحسوس به ما یاد می‌دهند احساسات را نادیده بگیریم، بی‌اعتبار یا دفن و گاه سرکوب کنیم. این عواقب زیادی برای سلامت روان ما در پی دارد. برای سال‌های متمادی، جامعه ما را به این باور رسانده که می‌توانیم «ذهنی فراتر از ماده و جسم» داشته باشیم بدون اینکه واقعاً نقش و زیست‌شناسی احساسات را درک کنیم. اضطراب، افسردگی و بسیاری از اختلالات روانی، ناشی از مسدود شدن احساسات هستند. وقتی این احساسات به قدری دردناک باشند که نتوان آن‌ها را به تنهایی تحمل کرد، ذهن و بدن ما راهبردهای مختلفی را برای سرکوب این احساسات به کار می‌گیرد. و زمانی ما جریان این احساسات را مسدود کنیم، از سرزندگی و انرژی که می‌تواند زندگی را برایمان بهتر کند، تهی می‌شویم.

۴. ما می‌توانیم یاد بگیریم که احساسات خود را به صورت درونی پردازش و به آن اعتبار ببخشیم و سپس فکر کنیم که چگونه آنها را به بهترین شکل بیان کنیم. زمانی که دریابیم در پس اضطراب ما، ترس، غم، هیجان و شادی پنهان شده است، اضطراب به میزان قابل‌توجهی کاهش پیدا می‌کند و می‌توانیم با احساسات زیربنایی به طور مؤثرتری برخورد کنیم. به عنوان مثال، اگر احساس کنیم شخص دیگری بر مرزهای ما پا گذاشته است می‌توانیم خشم خود را پردازش کرده و از آن برای ابراز خواسته‌ها و نیازهایمان استفاده کنیم و یا تصمیم بگیریم که در لحظه دست به کاری نزنیم.

تجربه احساسات اصیل به ما کمک می‌کند با خود واقعیمان بیشتر در ارتباط باشیم، ذهن ما به بدنمان متصل‌تر می‌شود و انسجام بیشتری در خود احساس می‌کنیم، در واقع یکپارچه‌تر می‌شویم. این احساسات بیانگر نیازهای اصیل ما هستند. آنها به ما نشان می‌دهند چه کسی هستیم و چگونه تحت تأثیر تاریخچه زندگی خود قرار گرفته‌ایم. آنها در واقع مانند قطب‌نمایی ما را در زندگی هدایت می‌کنند.

اگر تاکنون برای روان‌درمانی مراجعه نکرده باشید، ممکن است رفتن به مطب درمانگر برای اولین بار برایتان اضطراب‌آور باشد. اینکه ندانید چه چیزی در انتظارتان است و یا احساس خجالت کنید که با فردی که قبلاً نمی‌شناختید دنیای درونی‌تان را به اشتراک بگذارید. شاید هم این سوال برایتان پیش بیاید که آیا واقعا به درمانگر نیاز دارید؟

واقعیت این است که روان‌درمانی می‌تواند کیفیت زندگی افراد را تا حدود زیادی بهبود بخشد. پژوهش‌ها نشان می‌دهند که حدود ۷۵% افرادی که وارد فرآیند روان‌درمانی می‌شوند از آن سود برده و کارکردهای بهتری در زمینه‌های مختلفی از جمله رابطه و شغل تجربه می‌کنند.

اما روان‌درمانی چطور باعث بهتر شدن کیفیت زندگی‌مان می‌شود و چرا باید آن را در زندگی تجربه کنید؟

۱. روان‌درمانی تاثیرات طولانی‌مدتی بر جای می‌گذارد

یکی از مزایای روان‌درمانی، تاثیر بلندمدت آن است. این مساله به خاطر این است که شما صرفاً روی مسائل و مشکلات خود کار نمی‌کنید بلکه در آن واحد با کمک درمانگر در حال ایجاد ظرفیت‌های جدیدی در خود هستید. گویی این ظرفیت‌های تأملی جدید مانند نگاهی نو در تجارب آینده‌مان تاثیر می‌گذارند. گاهی نیز این ظرفیت‌ها پس از اتمام درمان در ما تثبیت می‌شوند.

۲. علائم جسمانی نیز بهبود می‌یابند

آسیب‌های روانی می‌توانند نشانه‌های جسمانی در ما ایجاد کنند. اضطراب و افسردگی گاهی شما را به لحاظ جسمانی ناتوان می‌کند. روان‌درمانی، با فرض موفقیت‌آمیز بودن آن، می‌تواند این علائم بدنی را بهبود بخشد. بسیاری از مطالعات نشان می‌دهد که بسیاری از نشانه‌های جسمانی، زمانی که فردی وارد روان‌درمانی می‌شود بهبود می‌یابد. زمانی که افراد احساسات خود را تجربه نمی‌کنند و آن را خارج از هشیاری خود نگاه می‌دارند، بدن به آن واکنش نشان می‌دهد. جسمانی‌شدن مانند درد معده، سردرد و مشکلات خواب راه‌هایی هستند که بدن از طریق آن به فشارهای روانی پاسخ می‌دهد، زمانی که نتواند آن را از مجرای طبیعی روان تجربه کند.

۳. عواطف سرکوب‌شده می‌توانند بعدها شما را آزار دهند

مهم‌ترین مشکل صحبت نکردن در مورد این احساسات و آسیب‌های روانی این است که آنها می‌توانند به مرور زمان انباشته شوند و شما را آزار دهند. برخی افراد از صحبت‌کردن در مورد این مسائل اجتناب می‌کنند اما سرکوب و فرونشاندن عواطف آنها را از میان نمی‌برد بلکه تنها ادامه‌تر و گاه نیرومندتر می‌کند و ممکن است در موقعیتی به ظاهر بی‌اهمیت شکافته شود. پردازش‌نشدن رویدادهای هیجانی اغلب الگوهای فکری منفی ایجاد می‌کند که می‌تواند در روابط شما تاثیرگذار باشد.

۴. الگوی پرخاشگری- انفعال می‌تواند از میان رود

گاهی احساس خشم در شما به جای اینکه مسیری مستقیم‌تر در پیش بگیرد به شیوه‌ای منفعلانه ابراز می‌شود.  زمانی که فردی که در درون احساس ضعف و شرم دارد خشمگین می‌شود، به جای ابراز خشم، طعنه و کنایه می‌زند. گاهی ممکن است در زمان تعیین شده سر قرار حاضر نشود. روان‌درمانی می‌تواند به از بین رفتن این الگوی ناسالم ابراز خشم کمک کند.

۵. روان‌درمانی می‌تواند چشم‌انداز جدیدی از ذهن دیگران به شما بدهد

یکی از فواید مهم روان‌درمانی این است که نه تنها کمک می‌کند خود را بشناسید بلکه باعث می‌شود دیگران را نیز بهتر درک کنید. زمانی که هیجان‌های منفی را برای مدتی طولانی در خود نگاه داریم آنها ریشه‌دار می‌شوند و ما گویی دنیا را از طریق لنز‌هایی که آنها در ما ایجاد کردند مشاهده می‌کنیم. فرضیاتی در مورد دنیای اطراف و دیگران در ما شکل می‌گیرند که ممکن است درست نباشند. روان‌درمانی کمک می‌کند این فیلترهای ذهنی درونی در ما کمرنگ‌تر شده و درک نیت‌ها و انگیزه‌های دیگران برایمان شفاف‌تر می‌شود.

مواردی که گفتیم تنها مزیت‌های روان‌درمانی نیستند. آیا شما نیز مواردی از این دست را در ذهن دارید؟

برایمان بنویسید.

عنوان کتاب: گریز از آزادی
نویسنده: اریک فروم
مترجم: عزت الله فولادوند
انتشارات مروارید
گردآورنده: مهدی سیفی

کتاب گریز از آزادی دادخواستی است که عناصر مخالف با رشد و پرورش انسان و انسانیت را به پای محاکمه می‌کشد و از آنجا که نخستین شرط اعتلای آدمی، کوشش اصلی آن برای رسوا کردن دشمنان آزادی است. فروم در این کتاب سعی دارد بر پایه روابط، عوامل روانی و اجتماعی آزادی را تعریف و کیفیات آن را مشخص و موانع آن را ذکر کند.
از نظر فروم، آزادی جزئی از مسئله‌ی کلی روابط شخص با دیگران و اجتماع است. وقتی به مرحله‌ای از عمر رسیدیم که علایق نخستین میان کودک و والدین کم‌کم می‌گسلد و سیر تعیین و تشخص شروع می‌شود و باید رفته‌رفته در برابر جهان و حوادث تنها بایستیم دو راه پیش پا داریم:

یا اینکه برای اجتناب از تنهایی و ناتوانی به دیگران تسلیم شویم و زمام اختیار در کف آنان بگذاریم تا هم از مسئولیت تصمیم برهیم و هم احساس ایمنی کنیم یا با عشق و کار خلاق و خودانگیخته با جهان و جهانیان مرتبط شویم و بر موجودیت آنان به دیده‌ی احترام بنگریم؛ ولی فردیت خویش را نیز از دست ننهیم. بیماری انسان عصر ما به تشخیص فروم ناشی از انتخاب راه اول است. قدرت‌هایی که به خاطر رفع ناتوانی و ناایمنی بدان‌ها پناه می‌بریم یا از آن افراد یا متعلق به مؤسسات و نهادهای جامعه است؛ ولی به‌هرحال اگر ماهیتشان چنان باشد که میان آن‌ها و هدف رشد و پرورش فردی انطباق به وجود نیاید، معنای این تسلیم جز گریز از آزادی و آلت قرار گفتن و تنهایی و ناتوانی بیشتر چیزی نخواهد بود. فروم به حالتی که پس از گسستن علایق اولیه به وجود می‌آید و موجد احساسات تنهایی و ناتوانی است، «آزادی منفی» نام می‌دهد و در آن به چشم برزخی می‌نگرد که به‌هرحال باید از آن رخت کشید و یا به «آزادی مثبت» رسید و نیرومند و مستقل با مردم و طبیعت ارتباط یافت و یا سر به درگاه صاحبان قدرت نهاد و ضعف و ناایمنی را به دست فراموشی موقت سپرد.

عیب کار آن است که قدرت‌ها همیشه نیز حالت خصمانه ندارند. بسا برافتادن صورت‌های واضح قدرت از قبیل حکومت‌های استبدادی و سلطه‌ی بی‌چون‌وچرای مذاهب، مردم بدین پندار دل‌خوش شدند که دیگر آزادند و آنچه می‌خواهند می‌اندیشند و می‌گویند و می‌کنند؛ ولی عجز از دست یافتن به آزادی مثبت و نیاز نهفته برای تسلیم، جبارانی دیگر به وجود آورد و به نام وجدان اخلاقی و آرمان و وظیفه بر آدمی گمارد. این وضع فرموده جلال‌الدین را در خاطر زنده می‌کند که:

ای شهان کشتیم ما خصم برون، ماند خصمی زان بتر اندر درون

چونکه وارستم ز پیکار برون، بازگشتم سوی پیکار درون

دکتر تایلر بلک

خودکشی‌شناس و استادیار روان‌پزشکی کودکان

گاه نشانه‌هایی در افراد مهم زندگی‌مان می‌بینیم، حس می‌کنیم یک جای کار ایراد دارد، حالشان خوب نیست و زندگی‌شان روال قبل را طی نمی‌کند، نگرانشان می‌شویم، دوست داریم کمکشان کنیم اما نمی‌دانیم چگونه حالشان را بپرسیم.

یکی از مکالمه‌های ساده این است که بگوییم:

" داشتم بهت فکر میکردم، خواستم بدونی که حواسم بهت هست و اگر خواستی یه روزی با من صحبت کنی، من هستم".

مکالمه‌‌ای این‌چنینی و مشابه آن، می‌تواند فرد را به زندگی امیدوارتر کرده و کورسوی امیدی را در دنیای ذهنی‌‌اش روشن کند. اما ذکر چند نکته در هنگام چنین گفتگوهایی لازم است.

۱. اصیل باشید

امیدهای واهی یا مثبت‌گرایی کاذب از دور مشخص است و برای آن فرد هیچ کارکردی ندارد جز اینکه درماندگی‌اش را بیشتر کند.

۲. سکوتش را پذیرا باشید

شما مجبور نیستید سکوت او را بشکنید. خیلی از آدم‌ها با شنیدن "راحت باش، عجله نکن، من خوشحالم که کنارتم"‌ احساس بهتری پیدا می‌کنند.

۳. آماده "گوش دادن" باشید.

 قضاوت نکنید. در صورتی که نیاز بود پیشنهاد کمک دهید اما با حالت دستوری "تو باید ..." این کار را نکنید، جمله‌ای مانند "لطفا بهم بگو چطور می‌تونم کمکت کنم" احساس بهتری را منتقل می‌کند

۴. محرمانگی‌اش را حفظ کنید.

 به آنچه به شما گفته شده یا نشده احترام بگذارید مگر اینکه در مورد مسأله‌ای احساس خطر کنید.

۵. عشق بی‌قید و شرط را به دوستان و عزیزانتان یادآوری کنید.

 "من باهات باهات هستم، نه فقط به خاطر تمام لحظات خوشی که با هم داشتیم، بلکه می‌خوام توی سختی‌ها هم کنارت باشم" . خیلی از کسانی که درگیر افکار خودکشی هستند نمی‌خواهند دوستان خود را به زحمت بیندازند.

نکاتی که اشاره شد قطعاً کامل و جامع نیست، اگر شما نیز تجربیاتی از این دست را داشتید می‌توانید با ما به اشتراک بگذارید