اگر ذهن مانند یک تونل باریک بود و ما قادر بودیم احساسات ناخوشایندمان را به آن راه ندهیم، میتوانستیم احساسات دردناکمان را نادیده بگیریم و آن را از خود دور کنیم، با این حال، ذهن بیشتر به یک کیسه جادویی شبیه است، کیسهای که احساسات در آن حمل شده، بزرگتر میشود و تا زمانی که مورد تأمل قرار نگیرد و معنای آن بررسی نشود رها نشده و هرروز سنگینتر میشود.
شرم یکی از دردناکترین احساساتیست که ممکن است تجربه کنیم، یکی از دشوارترین احساسات که بیرون کشیدن آن از این کیسه و رها شدن از آن از سختترین کارهاست.
در اینجا نکاتی را برایتان آوردیم که بهتر است در مورد شرم بدانید و کمک میکند شرم کمتری احساس کنید
- شرم با گناه تفاوت دارد
وقتی احساس کنید کار اشتباهی انجام دادهاید احساس گناه میکنید اما وقتی باور داشته باشید که مشکل خود شما هستید شرمگین میشوید. وقتی احساس گناه کنید انگیزهای برای جبران اشتباه در شما وجود دارد اما به هنگام احساس شرم شما خود را به مانند یک خطا میبینید، گویی نیرویی درونتان به شما میگوید که انسان بدی هستید، ارزش ندارید و ... و این انگیزه هر جبران اشتباهی را از شما میگیرد.
- شرم میتواند از دوران کودکی شکل بگیرد
نوع مخرب شرم میتواند زمانی آغاز شود که هنوز یک کودک هستید. کودکان در جدا کردن احساسات خود از خودانگارهشان مهارت کمتری دارند. بنابراین وقتی در کودکی احساس بدی داشته باشید این باور را پیدا میکنید که خودتان بد هستید، از احساسی که دارید شرمگین میشوید و از ابراز آن هم اجتناب میکنید. مراقبین اولیه نقش مهمی در تعدیل این احساس شرم دارند.
3.شرم نشانههای مختلفی دارد
نشانههای زیادی وجود دارند که نشان میدهند شرمگین هستید. وقتی کسی بابت مطرح کردن موضوعی شرم داشته باشد معمولا به سمت پایین نگاه کرده و از تماس چشمی دوری میکند. صدایش را آرام کرده و شاید احساس کند که توان حرکت ندارد. شاید وقتی شرمگین باشید از انجام کارها به صورت بیمقدمه متنفر باشید و دوست داشته باشید که حتما برای آن برنامهریزی کرده و برایش آماده باشید. میترسید که حرفی خودجوش بزنید و کمهوش و بیخرد به نظر برسید، چیزهای جدید را امتحان نمیکنید و از قرار گرفتن در مرکز توجه جمعی خودداری میکنید. شرم باعث میشود احساس کنید نمیتوانید خود واقعیتان باشید و این خود واقعی همواره برای شما ناکافی است.
- شرم میتواند به هیجانهای منفی دیگری دامن بزند.
شرم میتواند منبع اصلی خشم، افسردگی و اضطراب باشد. وقتی شرمگین باشید و کسی از شما در ملایمترین حالت ممکن انتقاد کند واکنشی تدافعی نشان میدهید. خشم شما گویی تلاشی برای منحرف کردن شرم و توجهتان از احساسات پنهان دردناک در شماست. شرم میتواند باعث احساس بیارزشی، حساسیت بیش از حد و اضطراب در موقعیتهای اجتماعی شود. شرم همچنین سبب احساس پوچی و تنهایی در شما میشود
5.شرم بر روابط شما تأثیر منفی میگذارد
پنهانکاری و مخفی شدن دو خصیصه اصلی شرم هستند، دو عاملی که نابودگر روابط هم هستند. اگر در یک رابطه عاشقانه هستید، ممکن است احساس کنید که همیشه توسط شریک زندگیتان مورد قضاوت قرار میگیرید، خشمگین میشوید اما این خشم را به شکلی پنهان میکنید و در عوض آن را با رفتارهای منفعلانه پرخاشگرانه ابراز میکنید. شرم سبب میشود نتوانید به پارتنرتان اعتماد کنید و چون میخواهید از دید دیگران پنهان بمانید تمایلی به بیرون رفتن و ملاقات با شخصی جدید در زندگیتان نداشته باشید.
6.شرم بر سلامت جسمانی شما تأثیر میگذارد
شرم با اثرات جانبی که از خود به جای میگذارد میتواند منجر به فشار خون بالا، مشکلات گوارشی، بیخوابی، اعتیاد به الکل و مواد مخدر و اختلالات خوردن شود. مطالعهای نشان داد که شرم بیرونی یا ترس ما از قضاوت دیگران با بیاشتهایی ارتباط دارد، در حالی که شرم درونی یا انتقاد از خود و ارزیابی منفی با پرخوری عصبی مرتبط است.
7.شرم درونی ما میتواند بهبود یابد
اگر فردی دلسوز و یا یک رواندرمانگر متخصص شما را همراهی کند، میتوانید تجربیات شرمآور خود را با او در میان بگذارید و احساسات دردناک و قدیمی که برای مدتهای طولانی بر روانتان سنگینی میکند را برای او بازگو کنید. ابراز این احساسات کمک میکند بتوانید به تدریج از زیر بار این احساس دردناک رهایی یابید، باورهایتان را در مورد خود تغییر داده و خود را یک اشتباه و یا یک خطا ندانید، تغییری که بسیار عمیق خواهد بود و تأثیری شگرف بر تمام جنبههای زندگیتان خواهد گذاشت.